Şanlıurfa, karakteristik olarak sert kara iklimine sahip bir bölgedir ve bu iklim yapısı, şehrin yaşam koşulları üzerinde büyük etkiler yaratır. Yaz mevsimi, genellikle Mayıs ayından başlayarak Eylül ayına kadar sürer ve bu dönemde sıcaklıklar sıklıkla 40 derece Celsius'u aşabilir. Bu yüksek sıcaklıklar, günlük yaşamı önemli ölçüde etkileyerek özellikle öğle saatlerinde dışarıda aktivite yapmayı zorlaştırır. Kış aylarında ise, sıcaklıklar genellikle daha ılımandır; Aralık ve Şubat ayları arasında ortalama sıcaklıklar 5 ile 15 derece Celsius arasında değişir. Bu dönemde soğuk hava dalgaları yaşanabilir ancak kar yağışı nadirdir.
Şanlıurfa'da yağışlar genellikle kış aylarında görülür ve yıllık yağış miktarı ortalama 300-400 mm arasındadır. En fazla yağış genellikle Aralık ve Ocak aylarında alınır. İlkbahar ve sonbahar genellikle kısa geçer ve bu mevsimlerde hava sıcaklıkları kısmen dengelenir. Yazın yağış neredeyse hiç görülmez, bu da tarım için sulama ihtiyacını artırır ve su kaynakları üzerinde baskı oluşturur.
Rüzgarlar, Şanlıurfa'da özellikle ilkbahar aylarında etkili olur. Bu dönemde esen kuvvetli rüzgarlar, toz taşınımına yol açabilir ve hava kalitesini zaman zaman olumsuz etkileyebilir. Nem oranı genel olarak düşüktür, bu da sıcak havalarda hissedilen sıcaklığın daha da artmasına sebep olur.
Bu iklim koşulları, Şanlıurfalıların yaşam tarzını ve günlük rutinlerini şekillendirir. Örneğin, yaz aylarında insanlar genellikle sabah erken saatlerde veya akşam serinliğinde dışarı çıkarlar. Yüksek sıcaklıklar, soğutma sistemlerine olan ihtiyacı artırır, bu da elektrik tüketiminde mevsimsel artışlara yol açar. Kışın, daha ılıman geçen havalar ısınma ihtiyacını azaltır, ancak nadir de olsa soğuk hava dalgaları ısınma sistemlerinin kullanımını zorunlu kılar. Yağışların büyük çoğunluğunun kış aylarında yoğunlaşması, tarım sektörü için belirli mevsimlerde sulama ihtiyacını azaltırken, yaz aylarında su kaynaklarının yönetimini önemli hale getirir. Rüzgarın getirdiği toz, özellikle solunum yolu hastalıkları olanlar için sağlık sorunlarına yol açabilir ve bu durum, sağlık hizmetlerine olan talebi mevsimsel olarak değiştirebilir.