Bitlis, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan, zengin kültürel mirası ve kendine has yaşam tarzıyla dikkat çeken bir şehirdir. Bitlis'te yaşam, genellikle doğa ile iç içe geçmiş ve mevsim koşullarına sıkı sıkıya bağlıdır. Kış aylarının uzun ve sert geçmesi, günlük yaşamı ve insanların birbirleriyle olan etkileşimlerini şekillendirir. Kar nedeniyle ulaşımın zorlaştığı zamanlarda, komşuluk ilişkileri ve yardımlaşma ön plana çıkar. Aile yapısı genellikle geniş olup, birden fazla kuşağın aynı çatı altında yaşadığı görülür. Bu da Bitlis'te aile bağlarının güçlü olduğunu ve geleneklerin yeni nesillere aktarılmasında önemli bir rol oynadığını gösterir.
Geleneksel Bitlis evleri, genellikle taş ve kerpiçten yapılmış, soğuk kış şartlarına dayanıklı yapılar olarak bilinir. Evlerde geniş avlular ve samimi iç mekan düzenlemeleri, aile bireylerinin ve misafirlerin bir arada vakit geçirmeleri için uygun ortamlar sunar. Yemek kültürü, Bitlis'in sosyal yaşantısının ayrılmaz bir parçasıdır. Yöresel mutfakta kuzu eti, buğday ve bakliyat ürünleri yaygın olarak kullanılır. Bitlis'in meşhur yemeklerinden biri olan "selekeli", buğday ve nohutun karışımıyla yapılan geleneksel bir çorbadır. Ayrıca, kış aylarında yapılan ve uzun süre saklanabilen "kavut" (kavrulmuş buğday unu), özellikle soğuk günlerde enerji veren bir besin kaynağı olarak tüketilir.
Gelenek ve görenekler konusunda Bitlis, özel günlerde ve dini bayramlarda yapılan törenlerle bilinir. Düğün, sünnet ve bayram gibi etkinlikler, geniş katılımlı ve coşkulu geçer. Bu tür toplumsal olaylar, genellikle bütün köyün veya mahallenin bir araya geldiği, müzik ve dansın eksik olmadığı etkinliklerdir. Geleneksel Bitlis müzikleri ve halk oyunları, bu tür topluluk etkinliklerinde sıkça sergilenir.
Bitlis halkı, misafirperverliği ile tanınır. Misafirler, Bitlis evlerinde genellikle sıcak bir karşılama ve ikramlarla ağırlanır. Özellikle çay ve Türk kahvesi, sohbetler eşliğinde sunulur. Geleneksel kıyafetler, özel günlerde ve festivallerde giyilir; kadınlar renkli elbiseler ve başörtüleri, erkekler ise genellikle şalvar ve yelek tercih eder.
Sonuç olarak, Bitlis'te yaşam, geleneksel değerlerin korunduğu, doğal çevreyle uyum içinde sürdürülen, topluluk odaklı bir yaşam tarzını yansıtır. Zorlu iklim koşullarına rağmen, Bitlis halkı bu durumu kendi lehine çevirmeyi başararak, zengin bir kültürel yaşam ve sıcak insan ilişkileri oluşturmuştur. Bu yaşam biçimi, bölgeye özgü örf, adet ve yemek kültürüyle birleşerek, Bitlis'in kendine has kimliğini oluşturur.