Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi (MSGSÜ), merkez kampüsü İstanbul'un Fındıklı semtinde bulunan köklü bir devlet üniversitesidir. Üniversite ağırlıklı olarak görsel sanatlar, mimarlık, sahne sanatları ve müzik alanında eğitim vermektedir. Bünyesinde 3 fakülte (Mimarlık, Güzel Sanatlar, Fen-Edebiyat), İstanbul Devlet Konservatuvarı, 3 enstitü, bir yüksekokul ve bir meslek yüksekokulu bulunmaktadır. Ayrıca İstanbul Resim ve Heykel Müzesi, Tophane Kasrı ve Tophane-i Amire Kültür Sanat Merkezi gibi 23 bilim, kültür ve sanat merkezi de üniversiteye bağlı olarak hizmet vermektedir. Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en köklü sanat ve mimarlık eğitimi veren kurumu olan MSGSÜ, öğrenciler tarafından en çok tercih edilen üniversiteler arasındadır.
MSGSÜ, sanat tarihçisi, arkeolog, müzeci, ressam ve mimar Osman Hamdi Bey tarafından 1882 yılında Mekteb-i Sanayi-i Nefise-i Şahane adıyla kurulmuştur. Kuruluş amacı Resim, Heykel ve Mimarlık alanında eğitim vermektir. 2 Mart 1883'te 8 eğitmen ve 20 öğrencisi ile eğitim-öğretim faaliyetlerine başlamıştır. İlk eğitim kadrosu, Osman Hamdi Bey, Dahili müdür ve heykel öğretmeni Oskan Efendi, mimarlık öğretmeni Alexandre Vallaury, yağlı boya resim öğretmeni Salvatore Valeri, karakalem resim öğretmeni Warnia-Zarzecki, tarih ve sanat tarihi öğretmeni Aristoklis Efendi, fen bilgisi öğretmeni Kaymakam Hasan Fuat Bey ve anatomi öğretmeni Kolağası Yusuf Rami Efendi’den oluşmaktaydı. 1892 yılında gravür öğretmeni olarak Monsieur Napier de bu kadroya katılmıştır.
Paris Güzel Sanatlar Okulu'nu (Ecole des Beaux-Arts) örnek alarak kurulan okulda, 1882 yönetmeliğine göre resim, heykeltıraşlık, mimarlık ve gravür dersleri okutulmaktaydı. Dersler antik sanat ağırlıklıydı. Osman Hamdi Bey, okulun Arkeoloji Müzesi’ne yakın olması gerektiğini düşünerek, Mimar Alexandre Vallaury’ye okulu müzenin ana giriş kapısının karşısına, Çinili Köşk'ün yanına inşa etmesini istemiştir. Vallaury, beş derslik ve bir atölyeden oluşan küçük bir bina yapmıştır. 1916’ya kadar kullanılan bu bina, 1892 ve 1911’de yapılan eklerle genişletilmiştir. Vallaury aynı zamanda okulun ilk mimarlık hocası olarak görev yapmıştır.
1914 yılında, İnas (Kız) Sanay-i Nefise Mektebi, resim ve heykel alanında eğitim vermek üzere kurulmuş ve ilk müdürü ünlü matematikçi Salih Zeki Bey olmuştur. Bu okul, Bezmialem Valde Sultan Mektebi'nde (şimdiki Cağaloğlu Anadolu Lisesi) faaliyete geçmiştir. 1926 yılında Sanay-i Nefise Mektebi Fındıklı'da bulunan Çifte Saraylar'dan Cemile Sultan Sarayı'na taşındıktan sonra Erkek ve Kız Sanay-i Nefise Mektepleri birleştirilmiştir.
Türkiye'de ilk sanat ve mimarlık yüksekokulu olan kurum, 1928’de Güzel Sanatlar Akademisi adını almış ve Türkiye'de akademi unvanını alan ilk yükseköğretim kurumu olmuştur. 1929’da seramik bölümü faaliyete geçmiş, 1930’larda atölyeler çeşitlenmiş ve 1936’da “Türk Tezyini Sanatlar Bölümü” eklenmiştir. 1937 yılında Atatürk'ün emriyle Dolmabahçe Sarayı'nın Veliaht Dairesi, Türkiye'deki ilk sanat müzesinin kurulması için Güzel Sanatlar Akademisi'ne tahsis edilmiştir. 1938’de mimarlık bölümü, 5 yıllık eğitim süresiyle “Yüksek Mimarlık” bölümü olarak değiştirilmiştir. 1959’da tüm bölümler liseyi bitirenleri imtihanla almaya başlamış ve tüm bölümler 5 yıllık olmuştur. 1969 yılında akademi, bilimsel özerklik kazanmış ve ismi “İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi” olmuştur. 1975’te akademiye birçok yeni bölüm eklenmiştir. 1978’de Fotoğraf Enstitüsü kurulmuş ve üniversite düzeyindeki ilk fotoğraf sanatı programı bu enstitüde uygulanmaya başlanmıştır.
Kurum, 4 Kasım 1981’de kabul edilen 2547 sayılı Kanun ve 20 Temmuz 1982'de çıkarılan 41 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile üniversiteye dönüşerek Mimar Sinan Üniversitesi adını almıştır. Akademinin üniversite statüsünü alması ile birlikte Fen Edebiyat Fakültesi kurulmuştur. 1970 yılında T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde kurulan İstanbul Devlet Konservatuvarı, 1982 yılında Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’ne bağlanmış, 1985 yılında Mimar Sinan Üniversitesi Rektörlüğü'ne bağlanmış ve 1986 yılında Dolmabahçe Sarayı Baltacılar Dairesi’ne taşınmıştır. Halen burada eğitim vermektedir.
Üniversite yönetimi 2003 Aralık ayında aldığı kararla adını "Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi" olarak değiştirmiştir. 1982 yılından beri üniversitede eğitim dönemi 4 yıldır. Marmara Üniversitesi, eğitimde ve araştırmada mükemmeliyeti hedefleyen, kültürel mirasın korunmasına ve sanatın geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapan bir kurum olarak, Türkiye'nin sanat ve mimarlık eğitiminde önemli bir yere sahiptir.