Samsun, kültür ve sanat faaliyetleri bakımından zengin bir yapıya sahiptir. Şehirde, çeşitli kültür ve sanat merkezleri, düzenlenen etkinlikler ve müzeler, yerel ve ulusal düzeyde ilgi çekici aktiviteler sunar.
Samsun Devlet Opera ve Balesi, şehrin kültür-sanat hayatında önemli bir yer tutar. Burada yıl boyunca opera, bale ve modern dans gösterileri sahnelenir. Ayrıca, Samsun Devlet Tiyatrosu, çeşitli tiyatro oyunlarını sanatseverlerle buluşturur. Bu iki kurum, şehrin sanatsal zenginliğine önemli katkılar sağlayarak, yerel halkın ve şehri ziyaret edenlerin kültür-sanat etkinliklerine erişimini kolaylaştırır.
Samsun Atatürk Kültür Merkezi, çeşitli konferanslar, sergiler ve kültürel etkinliklere ev sahipliği yapar. Bu merkez, şehrin sosyal yaşamında dinamik bir rol oynar ve farklı sanat dallarında eserlerin sergilendiği önemli bir mekandır. Ayrıca, Samsun Kültür Sarayı, büyük konserler ve performanslar için kullanılan başka bir önemli mekandır. Bu tür merkezler, Samsun'un sanat ve kültür ortamını canlı tutar ve yıl boyunca sanatseverler için çekici etkinlikler sunar.
Yıl içinde düzenlenen etkinlikler arasında Samsun Uluslararası Film Festivali büyük ilgi görür. Festival, yerli ve yabancı birçok filmi sinema severlerle buluşturur ve film gösterimlerinin yanı sıra atölye çalışmaları, panel tartışmaları ve ünlü sinemacılarla söyleşiler gibi etkinlikler düzenler. Ayrıca, Samsun Sanat Günleri, yerel sanatçıların eserlerini sergilediği ve çeşitli sanatsal performansların yer aldığı bir başka önemli etkinliktir.
Samsun'da bulunan müzeler arasında, Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi en bilinenidir. Bu müze, bölgenin tarih öncesi çağlardan günümüze kadar olan dönemlerine ait arkeolojik buluntuları ve etnografik eserleri sergileyerek ziyaretçilere bölgenin tarihini ve kültürünü keşfetme fırsatı sunar. Ayrıca, Gazi Müzesi, Mustafa Kemal Atatürk'ün Samsun'a çıkışını ve Türk Kurtuluş Savaşı'nın başlangıcını anlatan tarihi belgeler ve eserler sergilenir. Bandırma Vapuru Müzesi ise, Atatürk'ün Samsun'a ilk adım attığı Bandırma Vapuru'nun bir replikasını barındırır ve o döneme ait atmosferi ziyaretçilere hissettirir.
Bu kültür ve sanat merkezleri, müzeler ve düzenlenen etkinlikler, Samsun'un zengin tarihini, kültürünü ve sanatını yansıtan önemli unsurlardır. Şehir, bu sayede hem yerel halka hem de ziyaretçilere çeşitli kültürel ve sanatsal deneyimler sunarak, bölgesel ve ulusal düzeyde bir kültür merkezi olarak öne çıkar.